Waar heb ik recht op?

Alle kinderen hebben recht op goed onderwijs. Jij dus ook. Dat staat in het Kinderrechtenverdrag: een afspraak die 196 landen met elkaar hebben gemaakt over de rechten van kinderen. Het recht op goed onderwijs betekent dat je naar school moet kunnen gaan, en dat je goed les moet krijgen, op een manier die bij je past.


School moet passen

Lessen mogen niet te moeilijk of te makkelijk zijn, en je moet de hulp krijgen die je nodig hebt. Ook als je een beperking hebt, moet je gewoon naar school kunnen gaan. School moet voor iedereen een veilige plek zijn, waar leerlingen en leraren respect voor elkaar hebben.

In Nederland moet de overheid zorgen dat alle kinderen naar een school kunnen die bij ze past. De leerplichtambtenaar controleert of er geen kinderen thuis zitten. De Inspectie van het Onderwijs beoordeelt of scholen goed onderwijs geven en of er niet gepest wordt.


Deze vragen krijgen we vaak over onderwijs

Als kind heb je recht op een passende vorm van onderwijs: een plek op een school die bij je past, met de hulp die je nodig hebt. Elke school is verplicht om zo’n plek voor je te regelen. Dat kan op de school zelf zijn, maar ook ergens anders. Scholen werken namelijk met elkaar samen. Is er op de ene school geen plek, dan kun je vaak op een andere school terecht.

Wil je dat een school een plek voor jou zoekt? Vraag dan aan je ouders of verzorger of ze een brief of e-mail naar de schoolleiding sturen. Vaak kunnen ze ook een aanmeldformulier invullen. Bellen is niet genoeg: de aanmelding moet schriftelijk zijn. De school moet dan een plek voor je regelen.

Onderwijs dat bij je past, sluit aan bij wat jij kunt, wilt én nodig hebt. Als volwassenen een school voor je zoeken, is jouw mening dus heel belangrijk. Bespreek met je ouders of verzorger op wat voor school jij je prettig voelt, dan kunnen ze daar rekening mee houden. De school zelf kan ook advies geven, net als deskundigen die verstand hebben van onderwijs. Word je uiteindelijk op een school ingeschreven? Dan is het belangrijk dat jij het met die beslissing eens bent.    

Om weer naar school te gaan, moet je vader, moeder, of verzorger jou aanmelden. Vaak kan dat via een formulier op de website van de school. Staat er geen formulier online, dan kan je ouder of verzorger de school bellen of mailen. De school vertelt dan wat er moet gebeuren om jouw aanmelding in orde te maken.

Ben je al aangemeld bij een school en zit je toch thuis? Dan bekijk je samen met de school en je ouders wat er nodig is zodat je er terecht kunt. Vaak kun je met de juiste ondersteuning naar de school waar je bent aangemeld, soms moet er een andere plek worden gezocht. De scholen in jouw buurt werken met elkaar samen, en kunnen dus met elkaar bespreken waar een goede plek voor je is. Komen jullie er niet uit? Veel scholen hebben samen een loket waar je met je ouders of verzorger kunt aankloppen voor hulp. In de schoolgids staat waar dit loket is. Je ouders of verzorger kunnen ook contact opnemen met een onderwijsconsulent: die begeleidt je bij het vinden van een passende school.

Deze mensen kunnen je ook verder helpen:

De leerplichtambtenaar

Elke gemeente heeft een leerplichtambtenaar. Dat is iemand die controleert of alle kinderen in jouw gemeente naar school gaan. De leerplichtambtenaar kent alle scholen in jouw buurt, en kan je dus helpen een plek te vinden.

De onderwijsconsulent

Een onderwijsconsulent heeft verstand van scholen en onderwijs. Samen met jou en je ouders bekijkt de consulent wat jij nodig hebt en wilt. Samen kunnen jullie een oplossing bedenken, zodat je toch weer naar school kunt. Vraag je ouders of verzorger om een kijkje te nemen op de website van de onderwijsconsulenten

De Kinderombudsman

Lukt het toch niet om een oplossing te vinden? Neem dan contact op met de Kinderombudsman.

 

Heeft de school jou ondersteuning aangeboden of een andere school voorgesteld, maar ben je het niet met dat aanbod eens? Of weigert de school je toe te laten? Al deze klachten kun je voorleggen aan de Geschillencommissie passend onderwijs (GPO). Die controleert vervolgens of een school wel een passend onderwijsaanbod heeft gedaan en zich aan de zorgplicht houdt. Je hebt zes weken de tijd om je vraag aan de GPO te stellen. De tijd gaat in op het moment dat de school jou een plek aanbiedt.

Op het speciaal onderwijs krijgen kinderen extra hulp. Bijvoorbeeld omdat ze een handicap hebben, ziek zijn of moeite hebben met leren. Op een speciale school krijg je dezelfde vakken als op een gewone school, maar zit je in een kleinere klas. Ook krijg je meer tijd om je schoolwerk te doen. En er zijn veel deskundige leraren die je helpen.

Er zijn allerlei soorten speciaal onderwijs. Er is dus altijd een school die bij je past. Tot je 14e, ga je naar een school voor speciaal onderwijs. Of naar een school die onder het standaard onderwijs valt, maar les geeft aan kinderen die net even wat extra ondersteuning nodig hebben. Daarna kun je naar de speciale middelbare school. Je mag pas naar het speciaal onderwijs toe, als jouw oude school een verklaring afgeeft. Daarop staat dat jij recht hebt op speciaal onderwijs.

Ga naar onze pagina over pesten

Zit je op de basisschool? Dan mag je altijd met alles meedoen. Ook als je ouders niet betaald hebben. Op de middelbare school kan een bijdrage van je ouders verplicht zijn om mee te mogen doen. Dat geldt alleen voor extra activiteiten, zoals een uitje naar Duitsland om te snowboarden. Er zijn ook verplichte onderdelen, denk aan een museumbezoek voor je examen geschiedenis. Daar mag je altijd aan meedoen. Twijfel je of een activiteit verplicht of ‘extra’ is? Kijk dan in de schoolgids. Hierin vertelt de school precies waarvoor een bijdrage van je ouders verplicht is.

Kun je niet meedoen aan een extra activiteit, omdat je ouders de bijdrage niet kunnen of willen betalen? Dan moet de school je opvang bieden. Ze mogen jou dus niet naar huis sturen. Soms bekijkt de school of er nog andere mogelijkheden zijn zodat je alsnog mee kan. Bijvoorbeeld via een fonds of een reservepotje.

De meeste scholen zijn aangesloten bij een klachtencommissie. Hier kun je met veel verschillende klachten terecht. In de schoolgids staat hoe je contact met ze opneemt.

De Kinderombudsman controleert of alle kinderen naar school kunnen gaan. Zijn er problemen waardoor jij geen onderwijs krijgt dat bij je past? Praat dan eerst met je ouders en school en kijk of jullie samen tot een oplossing kunnen komen. Lukt dit niet, of zit je al thuis? Neem dan contact met ons op. Wij denken met je mee over wat je kunt doen of brengen je in contact met andere organisaties die je kunnen helpen.


Waar kan ik nog meer terecht:

  • Onderwijsconsulenten, samen met jou en je ouders bekijkt een consulent wat jij nodig hebt en wilt.  
  • Inspectie van het Onderwijs, klachten over pesten en geweld op school kun je indienen bij de vertrouwensinspecteurs van de inspectie.
  • Kindertelefoon, met de kindertelefoon kun je over alles praten dus ook als je problemen hebt op school.
  • Pestweb, bij Pestweb kun je je verhaal kwijt als je te maken hebt met pesten.