Volwassenen moeten rekening met je houden
Stel: je ouders gaan scheiden, de gemeente wil je favoriete sportvereniging sluiten of een minister is van plan om het aantal verplichte schooluren aan te passen. Dat zijn beslissingen die belangrijke gevolgen voor jouw leven hebben. Het maakt niet uit of besluiten in je gezin, je omgeving of de politiek worden genomen: als ze veel invloed op je hebben, moet ook rekening met jouw wensen en behoeften worden gehouden.
Wordt er een belangrijke beslissing over jou genomen?
Soms worden er door volwassenen belangrijke beslissingen over jou genomen. Bijvoorbeeld door jouw leraar, de politie of een hulpverlener. Denk aan een beslissing over waar je gaat wonen, welke hulp je krijgt of naar welke school je gaat. De Kinderombudsman wil graag dat er geluisterd wordt naar wat jij hebt te zeggen. Je hebt namelijk het recht om je mening te geven bij belangrijke beslissingen over jouw leven. De Kinderombudsman helpt jou op weg met een aantal handige tools!
De Kinderombudsman onderzoekt wat kinderen willen
Om volwassenen te helpen goede keuzes te maken, doen we regelmatig onderzoek naar problemen die spelen onder kinderen en jongeren. Daarbij vragen we kinderen en jongeren bijvoorbeeld wat ze belangrijk vinden, waar ze moeite mee hebben en hoe het anders kan. Ook gaan we elke twee jaar op Kinderrechtentour door Nederland. Dan praten we met zoveel mogelijk kinderen en jongeren, om te horen wat er speelt in hun leven en waaraan de Kinderombudsman meer aandacht zou moeten besteden.
Helaas, je krijgt niet altijd je zin
Bij alle besluiten die over jouw leven gaan, moet rekening met je worden gehouden. Het is namelijk belangrijk dat jij je goed kunt blijven ontwikkelen. Volwassenen moeten je mening daarom serieus nemen. Dat betekent niet dat je altijd je zin krijgt. Het kan zomaar gebeuren dat er uiteindelijk iets anders wordt besloten dan jij zou willen. Misschien dat je ouders toch echt gaan scheiden of je favoriete sportvereniging helaas verdwijnt. Maar dan moet wel goed worden uitgelegd waarom, en wat er wordt gedaan om de negatieve invloed op jouw leven zo klein mogelijk te maken.
Recht op informatie
Afhankelijk van je leeftijd kun je op verschillende manieren invloed uitoefenen op regels die worden gemaakt. Ook heb je het recht om met volwassenen mee te praten, denken en doen. Om meer te weten te komen over belangrijke onderwerpen en zo een eigen mening te vormen, moet je toegang krijgen tot informatie die je daarbij kan helpen.
Deze vragen krijgen we vaak
Je leeftijd maakt niet uit. Als je een eigen mening kan vormen, heb je het recht om je mening te geven. Nederlandse rechters luisteren ook naar kinderen van alle leeftijden, al gelden er wel wat andere regels voor kinderen jonger dan 12 en kinderen ouder dan 12. Daarnaast wordt er altijd rekening gehouden met je kennis en je sociale, emotionele, en lichamelijke ontwikkeling.
Ja, naar jouw mening moet altijd worden geluisterd en je mening moet serieus worden genomen. Dat betekent niet dat je altijd je zin krijgt. Het kan ook dat er toch iets anders besloten wordt dan jij zou willen. Er moet dan wel goed uitgelegd worden waarom iets anders is besloten.
Als je het gevoel hebt dat je niet serieus wordt genomen, moet je dat gewoon zeggen. Je kunt ook hulp vragen aan volwassenen in je buurt, zoals je ouders of een leraar. Werkt dat niet? Bel of mail dan met de Kinderombudsman.
Volgens de Nederlandse wet mag jij een rechter altijd vertellen wat je vindt. Als je 12 jaar of ouder bent, kun je worden opgeroepen voor een kindgesprek of kindverhoor. Je bent dan niet verplicht om je mening te geven. Wil je dat wel, dan mag je naar de rechtbank komen of een brief schrijven. Ben je jonger dan 12 jaar? Dan word je niet automatisch opgeroepen, maar mag je de rechter wel een brief schrijven met jouw verhaal. Je kunt dan ook vragen om voor een gesprek uitgenodigd te worden.
Heb je het gevoel dat er niemand echt naar je luistert en ben je bang dat je ouders of begeleiders niet goed aan de rechter doorgeven wat jij wilt? Dan kun je de rechter vragen om een bijzondere curator. Dat is een soort kinderadvocaat, die er speciaal voor jou is. De bijzondere curator denkt met je mee en kan aan de rechter uitleggen wat jij belangrijk vindt.
Bij de kinder- en jongerenrechtswinkel vertellen ze je graag meer over de bijzondere curator. Ook kunnen ze je helpen om er eentje aan te vragen bij de rechter. Vind je het zelf te spannend of ingewikkeld om te regelen? Dan mag je ook iemand anders de aanvraag laten doen. De rechter bepaalt uiteindelijk of een bijzondere curator nodig is en wie dat dan wordt.
Ja dat kan! Je mag contact met de rechter opnemen wanneer je wilt. Zijn je ouders bijvoorbeeld gescheiden en wil je je vader of moeder vaker zien, of zelf beslissen bij wie van de twee je gaat wonen? Dan kun je de rechter vragen om een beslissing te nemen. Dit heet een informeel verzoek.
Ben je onderzocht in het ziekenhuis, door een huisarts of een andere medisch specialist en wil je weten wat er met je aan de hand is? Vanaf 12 jaar heb je het recht om de uitslagen van medische onderzoeken te horen. Vanaf je 16e mag je zelf beslissingen nemen over onderzoeken en medische behandelingen.
Waar kan ik nog meer terecht?
Kinder- en jongerenrechtswinkel, informatie en advies over wetten en regels voor kinderen en jongeren.