Voor kinderen van 5 tot 12 jaar kunnen er vanwege hun brede ontwikkeling ook nog andere redenen zijn om hen te vaccineren tegen het coronavirus. De Kinderombudsman denkt hierbij aan gezonde kinderen die in hun gezinsomgeving te maken hebben met ouders, broertjes, zusjes of andere naasten met een kwetsbare gezondheid en daarom zelf gevaccineerd willen worden. Ook denkt de Kinderombudsman aan kinderen die zelf veel angst hebben om besmet te raken en ziek te worden. Deze kinderen kunnen door een vaccinatie de risico's verminderen om hun dierbaren te besmetten of de angst wegnemen om zelf ziek te worden. Ook kan een vaccinatie hen een groter gevoel van veiligheid en meer bewegingsvrijheid geven. Zij kunnen activiteiten ondernemen die goed zijn voor hun ontwikkeling waar ze zichzelf tot nu toe eventueel van hebben onthouden.

Vaccinatie kan in het belang zijn van het onderwijs voor kinderen maar openhouden van scholen moet niet het doel zijn

De mogelijkheid om te vaccineren kan indirect een positief effect hebben op het onderwijs voor kinderen. Als kinderen besmet zijn met het coronavirus gaan zij nu in quarantaine. In gevallen dat er veel besmettingen zijn in een klas of in een school, moeten alle kinderen thuisblijven en afstandsonderwijs volgen. Onderwijs op afstand is ongunstig voor de ontwikkeling van (de meeste) kinderen en het is bekend dat kinderen hierdoor leerachterstanden oplopen. Het vaccineren van kinderen zou ertoe kunnen bijdragen dat kinderen het virus op school minder aan elkaar en op onderwijspersoneel overdragen. Zo kan vaccineren indirect bijdragen aan de toegankelijkheid en continuïteit van het onderwijs. Ook kan vaccineren indirect bijdragen aan de mentale gezondheid van kinderen als zij hierdoor vaker fysiek naar school kunnen.

De overheid moet het openhouden van scholen niet het doel maken van vaccinaties. Op dat moment wordt vaccineren namelijk een instrument om de toegankelijkheid van het onderwijs te waarborgen. Kinderen en hun ouders kunnen zich dan onder druk gezet voelen om te vaccineren. Die druk is belastend en niet goed voor de ontwikkeling van kinderen.

Geen vaccinatiedrang of negatieve consequenties voor ongevaccineerde kinderen vanuit de overheid of scholen

Met het openstellen van de mogelijkheid om kinderen te vaccineren, kan een gevoel van dwang of drang ervaren worden. De Kinderombudsman vindt dat vaccinatiedrang belemmerend is voor de ontwikkeling van kinderen. Met name vanwege de sociale en emotionele veiligheid van kinderen is het belangrijk dat er geen druk wordt opgelegd. Kinderen die niet gevaccineerd zijn kunnen zich onveilig voelen wanneer zij hierop aangekeken of aangesproken worden door andere kinderen of volwassenen. Het gevoel van vaccinatiedrang en sociale onveiligheid kan toenemen wanneer er voor ongevaccineerde kinderen negatieve gevolgen zijn. Dat betekent dat er in het coronabeleid geen consequenties verbonden mogen worden aan de vaccinatiestatus van kinderen. Zo zouden er in het onderwijs bijvoorbeeld geen verschillende quarantaineregels mogen gelden. Ook het coronatoegangsbewijs moet daarom niet ingevoerd worden voor jonge kinderen.

Zorg voor goede informatie voor kinderen en ouders en betrek kinderen vanaf 8 jaar bij beslissing over vaccinatie

Als het mogelijk wordt voor kinderen om zich te laten vaccineren, is het belangrijk dat zowel ouders als kinderen hierover goed geïnformeerd worden. Op die manier kunnen zij een goede afweging maken of vaccineren in het belang is voor het kind. Kinderen vanaf ongeveer 8 jaar zijn al goed in staat om hun mening te geven. Ze hebben het recht om betrokken te zijn en invloed te hebben op besluiten die hen aangaan. De Kinderombudsman adviseert ouders daarom om hun kinderen te betrekken bij een besluit over vaccinatie. De overheid en de GGD kan ouders hierover voorlichten. De informatie en voorlichting vanuit de overheid en de GGD moet begrijpelijk en onafhankelijk zijn, makkelijk vindbaar en actief aangeboden worden. De informatie voor kinderen moet op hun leeftijd gericht zijn en verspreid worden op plekken en via kanalen die kinderen gebruiken. Uit de informatie voor kinderen en ouders moet duidelijk blijken wat de voordelen en mogelijke risico's van vaccineren zijn. Ook mag er geen druk uitgaan van deze informatie en moet vrijwilligheid voorop staan.

Lees ons standpunt en het kinderrechtenonderzoek coronavaccinatie voor gezonde kinderen (5-12 jaar)