De Kinderombudsman en Jeugdombudsman vinden een uniforme landelijke regeling nodig en geven die aanbeveling aan de staatssecretaris van VWS. Maar tot die regeling er is, willen zij dat gemeenten, gecertificeerde instellingen en andere betrokken instellingen van woonvoorzieningen duidelijke afspraken maken over de vergoeding om te voorkomen dat kinderen tussen wal en het schip vallen en geen zak- en kleedgeld ontvangen.
Toen Maya* 15 jaar was, woonde ze in Den Haag in een logeerhuis voor kinderen die niet meer thuis kunnen wonen. Zij ontving geen zak- en kleedgeld, terwijl zij hier volgens de wet wel recht op heeft. Maya’s ouders zijn niet in beeld en betrokken instanties helpen haar niet verder. Daarom stapte ze naar de Jeugdombudsman Den Haag. Die doet samen met de Kinderombudsman een gezamenlijk onderzoek. Ondertussen heeft Maya geen geld om toiletartikelen, kleding, schoolspullen en boeken te kopen. Ook heeft zij geen geld voor het openbaar vervoer om haar vrienden in Rotterdam te bezoeken.
In de gemeente Den Haag blijken er (nog) geen goede afspraken te zijn gemaakt tussen gemeente en instellingen, waardoor het kon gebeuren dat Maya geen zak- en kleedgeld ontving. Ook was er geen informatie voor haar beschikbaar over hoe zij alsnog zak- en kleedgeld kon krijgen. Het is al veel langer is bekend dat Maya niet het enige kind is dat tegen dit probleem aanloopt.
Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer: 'Alle kinderen hebben recht op ontwikkeling en een adequate levensstandaard. Kinderen die onder toezicht gesteld zijn of onder voogdij staan en in een instelling wonen hebben het op veel fronten minder makkelijk dan kinderen die thuis opgroeien. Goed geregelde basisvoorzieningen zoals zak- en kleedgeld zijn voor hen noodzakelijk om mee te kunnen doen in de samenleving. 'Uit terugkerende klachten blijkt dat dit zak- en kleedgeld nog altijd niet goed geregeld is en dat er grote regionale verschillen zijn. Daar moeten we ook in Den Haag snel verandering in brengen', aldus Yvette Nass, Jeugdombudsman Den Haag & Leidschendam-Voorburg.
Al twee keer eerder deed de Kinderombudsman onderzoek. Met het rapport 'Krijg jij al zakgeld?' (juni 2019) en het rapport 'Mag ik mijn zakgeld?' (augustus 2017) is aandacht gevraagd voor dit probleem en de ingrijpende gevolgen voor jongeren. In 2017 stelden VNG, Jeugdzorg Nederland, VGN en GGZ Nederland een Handreiking op waardoor zak- en kleedgeld beter geregeld moest worden. Helaas is dat tot op de dag van vandaag nog niet overal het geval. De afspraken komen niet tot stand of halfslachtig en verschillen per regio waardoor er alsnog ruis ontstaat over de vraag wie het zak- en kleedgeld betaalt en wie het vergoedt. Het is tijd dat dit hardnekkige probleem voor eens en altijd wordt opgelost.
*niet haar echte naam