Het werk van de Kinderombudsman in 2021
Ook in het tweede coronajaar 2021 hebben wij vaak aandacht gevraagd voor het belang van het openhouden van scholen. De verschillende lockdowns hebben veel impact gehad op kinderen en jongeren. De schoolsluitingen, online onderwijs, het niet kunnen sporten of uitgaan en daarmee het gemis aan sociaal contact en sociale structuur; de Kinderombudsman maakt zich zorgen over de fysieke en mentale gezondheid van jongeren na deze langdurige crisis. Zowel op de korte als langere termijn. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de schade aan hun ontwikkeling door eerdere schoolsluitingen en andere maatregelen groot is. Vooral voor kinderen en jongeren in een kwetsbare positie. Zo hebben kinderen en jongeren leervertraging opgelopen met als mogelijk gevolg groeiende kansenongelijkheid en voortijdige schooluitval.
Betere naleving VN-Kinderrechtenverdrag nog steeds nodig
Eind april stuurden wij onze rapportage aan het VN Kinderrechten-comité dat toeziet op de naleving van het kinderrechtenverdrag. Daarin vroegen wij aandacht voor zes knelpunten op het gebied van kinderrechten in Europees en Caribisch Nederland:
- Multiproblematiek en het gebrek aan een integrale aanpak
- Te grote regionale verschillen in aanbod van voorzieningen
- Rechtsongelijkheid voor groepen kwetsbare kinderen
- Onvoldoende verankering van het belang van het kind en de stem van kinderen
- Knelpunten in specialistische zorg en hulp
- Onvoldoende inzet op algemene implementatiemaatregelen
Toekomst jeugdhulp
De toegang tot de jeugdhulp vraagt om permanente monitoring en aandacht. In het voorjaar van 2021 presenteerde de Kinderombudsman samen met de Nationale ombudsman, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, de Nederlandse Zorgautoriteit en de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving een analyse over de complexe jeugdzorg onder de titel Samen Verder. We maken ons allemaal zorgen over de enorme problemen in de jeugdzorg en de grote groep jongeren die niet goed of te laat wordt geholpen. Dat leidde tot een rapportage die we dit voorjaar naar buiten brachten.
Ombudswerk
Het hart van het werk van de Kinderombudsman is ons ombudswerk: het behandelen en onderzoeken van meldingen van kinderen, jongeren en volwassenen over kinderrechten die in het geding zijn. Bij het merendeel van de 2.169 contacten in het afgelopen jaar wordt om hulp of informatie gevraagd. Wij bieden in die gevallen een luisterend oor, verwijzen door waar nodig, doen interventies en onderzoek en gebruiken de signalen in het vormen van onze inhoudelijk focus en in gesprekken met verantwoordelijke partijen.
Publicaties in 2021
We publiceerden diverse onderzoeken en rapporten o.a. over kinderen die willen dat medische behandeling in hun leven past (Mijn zorg, mijn zaak), zak- en kleedgeld en pestgedrag dat te vaak niet (h)erkend wordt. En we vroegen opnieuw aandacht voor armoede, onderwijs en kindermishandeling op de BES-eilanden. Kinderen geven hun leven in ons onderzoek overigens wel hoge cijfers.
Verder aandacht voor …
De Kinderombudsman vroeg het kabinet verder aandacht voor:
- nieuwe jeugdstelsel, waarbij wij ons afvragen of de rechten van het kind beter gewaarborgd worden met de voorgestelde stelselwijziging
- toeslagregeling alleenstaande ouders
- het uitblijven van vervolgacties op het advies van het kindpanel over de toeslagenaffaire
De burger kan niet wachten!
Meer vertrouwen in de overheid begint met een overheid die zich betrouwbaar toont, behoorlijk handelt en het burgerperspectief centraal stelt. En die fundamentele rechten van volwassenen en kinderen beschermt. Voor de overheid is het zaak om door te pakken op de onderwerpen die te lang zijn blijven liggen. Er is veel beloofd en er zijn plannen gemaakt. Maar de burger kan niet wachten. Het is tijd voor concrete daden en snelheid.