Stefan zit op de havo en is veel ziek. Hij haalt het schooljaar niet en gaat vervolgens naar 4 vmbo-t. Ook daar is hij vaak ziek. In december 2012 is er een gesprek op school. Daar is de vader van Stefan ook bij, terwijl Stefan zijn vader al een tijd niet heeft gezien. Het doel van het gesprek is om Stefan weer naar school te krijgen. Stefan en zijn moeder klagen er over dat de leerplichtambtenaar de vader heeft uitgenodigd. In februari 2013 is er weer een gesprek met school, de leerplichtambtenaar en anderen. Ook nu is het doel om afspraken te maken zodat Stefan weer naar school gaat. Dat lukt telkens niet.

Proces-verbaal

In maart maakt de leerplichtambtenaar een proces-verbaal op omdat Stefan nog steeds niet naar school gaat: hij verzuimt, volgens de leerplichtambtenaar. Het proces-verbaal wordt naar de rechter gestuurd. De leerplichtambtenaar hoopt dat de rechter een beslissing neemt, waardoor Stefan uiteindelijk weer naar school gaat. De rechter vraagt de Raad voor de Kinderbescherming om advies en spreekt daarna Stefan vrij. Stefan en zijn moeder vinden dat de leerplichtambtenaar ten onrechte een proces-verbaal heeft opgemaakt: zij vinden dat Stefan geen straf verdient, maar hulp nodig heeft, want hij is ziek.

De Nationale ombudsman en de Kinderombudsman zien dat het niet makkelijk was om een oplossing te vinden in de zaak van Stefan. De leerplichtambtenaar heeft zijn best gedaan, ook samen met anderen, zoals de onderwijsconsulent, de school, het Openbaar Ministerie en Bureau Jeugdzorg. Maar telkens was het uitgangspunt de leerplicht en dat Stefan naar school moest. De Nationale ombudsman en Kinderombudsman vinden dat er ook gekeken moet worden naar het recht op onderwijs. Dat betekent dat onderwijs centraal moet staan en dat er soms gezocht moet worden naar een oplossing waarbij een kind tijdelijk niet op school aanwezig is. Het is belangrijk dat hulpverleners ook eerst zorgen dat andere problemen, zoals ziekte, worden opgelost.

De Nationale ombudsman en de Kinderombudsman vinden dat er in de zaak van Stefan niet genoeg is gedaan om te zoeken naar een andere oplossing. De klacht over het proces-verbaal is gegrond. De klacht over de aanwezigheid van de vader bij het gesprek in december is ongegrond: de school heeft vader uitgenodigd, niet de leerplichtambtenaar.

Download rapport 'Tussen leerplicht en leerrecht: zoek een maatwerkoplossing'